Żywienie pozajelitowe w warunkach domowych
Czym jest żywienie pozajelitowe (dożylne)?
Żywienie pozajelitowe to dostarczenie wszystkich niezbędnych do życia składników odżywczych, normalnie wchłanianych z przewodu pokarmowego, bezpośrednio do układu krwionośnego. Do składników tych należą: białko, węglowodany, tłuszcze, elektrolity, pierwiastki śladowe i witaminy; podaje się je w postaci mieszanin odżywczych przez specjalne cewniki żylne, które wszczepia się do dużych żył prowadzących krew bezpośrednio do serca (centralne żywienie pozajelitowe) lub przez cewniki wprowadzane do cieńszych żył obwodowych znajdujących się np. na kończynach górnych (obwodowe żywienie pozajelitowe).
Kiedy stosować żywienie pozajelitowe?
Żywienie pozajelitowe stosuje się u chorych (zarówno dzieci jak i dorosłych), u których żywienie przez przewód pokarmowy jest całkowicie niemożliwe lub możliwe, ale niewystarczające (żywienie pozajelitowe częściowe lub suplementarne). W niektórych przypadkach, np. zespole krótkiego jelita, powstającym po wycięciu większej części jelita cienkiego i grubego, żywienie drogą przewodu pokarmowego jest niemożliwe i wszystkie składniki odżywcze muszą być dostarczone drogą pozajelitową; mówimy wówczas o całkowitym żywieniu pozajelitowym.
Obecnie żywienie pozajelitowe (ŻPJ), obok dojelitowego (ŻDJ), jest stosowane w wielu szpitalach zarówno w Polsce jak i w całym świecie. Nie jest to jednak jedyna możliwość ŻPJ, niektórzy pacjenci, którzy aby nie umrzeć z głodu muszą być żywieni pozajelitowo, nie muszą w tym celu przebywać w oddziałach szpitalnych, lecz z powodzeniem mogą być leczeni w ten sam sposób w warunkach domowych. Metoda ta nazywa żywieniem pozajelitowym w warunkach domowych. Jest ono możliwe po specjalnym przeszkoleniu osoby chorej i/ lub jej opiekunów w zakresie wszystkich czynności niezbędnych do prowadzenia żywienia pozajelitowego, między innymi: sporządzania mieszanin z substancji do żywienia pozajelitowego oraz posługiwania się cewnikiem żylnym. W szkoleniu tym kładzie się nacisk na jałowość wszystkich czynności służących przygotowaniu i przetoczeniu składników odżywczych.
Całość procesu leczniczego jest bezpłatna, gdyż działamy w oparciu o kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Kogo możemy leczyć?
Leczymy pacjentów, z województw małopolskiego i świętokrzyskiego u których zgodnie z obecnym stanem wiedzy, istnieją wskazania do żywienia pozajelitowego. Innymi słowy, leczymy pacjentów, u których stwierdza się cechy niewydolności przewodu pokarmowego (ang. intestinal failure), niezależnie od choroby podstawowej: nowotworowej czy nienowotworowej.
Jak wygląda leczenie w domu?
Żywienie pozajelitowe w domu prowadzone przez nasz szpital z punku widzenia chorego jest maksymalnie uproszczone. Pacjent otrzymuje worki zawierające mieszaniny odżywcze bezpośrednio do swojego domu. Częstotliwość transportu jest zależna od rodzaju schorzenia oraz przebiegu choroby. Worki i substancje dodatkowe transportowane są samochodami przystosowanymi do tego celu przez wykwalifikowanych kierowców. Po ogrzaniu otrzymanego worka pacjent dodaje do niego samodzielnie trzy lub cztery ampułki zawierające witaminy, pierwiastki śladowe i substancje dodatkowe. Następnie, po uprzednim przepłukaniu linii żylnej, worek podłączany jest do wkłucia centralnego. Wszystkie procedury związane z żywieniem pozajelitowym w domu, są wielokrotnie ćwiczone podczas szkolenia w Szpitalu w Skawinie. Mieszanina odżywcza podawana jest w czasie kilkunastu godzin (w zależności od rodzaju diety, stanu chorego i innych czynników).
